در دوره کنونی که به عصر دیجیتال معروف است، همه‌چیز حتی سرمایه‌ای که در گذشته درون گاوصندوق‌ها خاک می‌خورد هم تبدیل به دارایی‌های دیجیتالی شده است که در کیف‌پول‌هایی که قاعدتاً آن‌ها هم دیجیتالی هستند، نگهداری می‌شود. در گذشته، رعایت‌کردن نکاتی که امکان دستبرد سارقان به این گاوصندوق‌ها را به حداقل برساند، امری ضروری بود. در عصر دیجیتال هم برای نگهداری امن دارایی‌ها لازم است نکاتی درنظر گرفته شود و کاربران باید با سازوکار ارزهای مجازی آشنا باشند. این روزها کاربران ایرانی به انواع ولت‌ها دسترسی پیدا کردند و به برخی از آن‌ها اعتماد هم می‌کنند. به‌عنوان مثال انجمن بلاکچین درباره ولت تلگرامی هشدار داده و کارشناسان این حوزه نیز تأکید دارند که ایرانیان بهتر است از ولت‌ها برای نگهداری دارایی‌های دیجیتال خود استفاده نکنند.
رعایت نکات ایمنی برای تمام افرادی که روی دارایی‌های دیجیتال حساب باز کرده‌اند، ضروری است. این درحالی است که مردم کشور ما به‌دلیل چالش‌هایی که با وجود مواردی مثل تحریم و… دارند، باید احتیاط خود را دوچندان کنند. بر اساس گزارش ارز دیجیتال نیز حدود 22 درصد مردم ایران هم‌اکنون ارز دیجیتال دارند. همچنین 29 درصد ایرانی‌ها از ارزهای دیجیتال استفاده یا روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این نشان می‌دهد که اهمیت نگهداری این دارایی، بیشتر از همیشه است.
«امید علوی»، رئیس هیئت‌مدیره انجمن بلاکچین در گفت‌وگو با دیجیاتو، با اشاره به اینکه در اوضاع ملتهب در هر درگیری که پیش می‌آید، طرفین از هر وسیله‌ای برای مقابله با طرف مقابل خود استفاده می‌کنند، گفت: «بدون‌شک یکی از قسمت‌هایی که در این حوزه آسیب می‌بیند، بازارهای مالی و محل‌هایی است که افراد قادرند پولشان را در آن محیط جابه‌جا کنند. یکی از ابزارهایی که خیلی از کشورها برای تأمین مالی از آن استفاده می‌کنند، رمزارزها هستند.»
او همچنین با تأکید بر اینکه افراد درگیر در این حوزه باید احتیاط لازم را داشته باشند، ادامه داد: «گزارش‌هایی که درباره دارایی‌های دیجیتال ایرانیان مطرح شده بود، نشان می‌داد که ده میلیون از کیف‌پول‌های ایرانی ردگیری شده و چگونگی روند معاملات نیز قابل پیگیری است. مردم ایران باید در چگونگی جابه‌جایی دارایی‌های دیجیتال خود، به‌ویژه در صرافی‌های خارجی، بسیار مراقب باشند. صرافی‌هایی که تحت قوانین کشورهای مختلف هستند، امکان بن کردن دارایی‌های ایرانیان را دارند.»
«صرافی محلی برای نگهداری دارایی نیست»
به گفته رئیس هیئت‌مدیره انجمن بلاکچین، منظور از مراقبت این نیست که افراد حتماً به سراغ استفاده از کیف‌پول‌های فیزیکی و یا سخت‌افزاری بروند، بلکه مهم‌ترین چیز مربوط به اصول نگهداری دارایی‌های دیجیتال است؛ یعنی کاربران یاد بگیرند که دارایی خود را چگونه و کجا نگهداری کنند. او با اشاره به اینکه صرافی محلی برای نگهداری دارایی نیست، توضیح داد: «صرافی صرفاً محلی برای تبادل و مبادله است. افراد نباید در هیچ صرافی (چه داخلی و چه خارجی) دارایی خود را به‌صورت طولانی‌مدت نگه دارند. از آنجایی که شرکت‌های خارجی راه‌های زیادی برای شناسایی حساب‌های ایرانی دارند و خیلی از کاربران این صرافی‌ها سواد آیتی بالایی برای پاک‌کردن ردپای خود ندارند، کارکردن با صرافی‌های خارجی ریسک بالایی دارد.»
کیف‌پول‌ها، امن‌ترین مکان برای نگهداری پول دیجیتال
علوی اعتقاد دارد که اگر حجم دارایی‌ها زیاد است و قرار است در طولانی‌مدت نگهداری شوند، بهتر است در کیف‌پول‌های شخصی (سخت‌افزاری و نرم‌افزاری) نگهداری شوند. ضمن اینکه اصول نگهداری در این کیف‌پول‌ها نیز مستلزم یادگیری است.
او همچنین اشاره کرد که شفافیت یکی از اصول بلاکچین بوده و پاک‌کردن ردپا در چنین شبکه شفافی غیرممکن است. علوی درباره اصول استفاده از کیف‌پول‌ها نیز گفت: «برای مثال، اگر قرار است جابه‌جایی با تبدیل در صرافی‌های داخلی انجام شود، یک‌سری کیف‌پول‌ها مختص این کار وجود دارد. مثلاً دارایی‌های اصلی و سرمایه‌های بزرگ را نباید با کیف‌پولی که با صرافی‌های ایرانی در ارتباط بوده است، آلوده آن تراکنش‌ها کنیم. رعایت این نکات باعث می‌شود که دارایی‌های با امنیت بالایی نگهداری شوند.»
به باور رئیس هیئت‌مدیره انجمن بلاکچین، معمولاً در بحث امنیت و حریم خصوصی، اینکه سرمایه چقدر است خیلی اهمیت دارد. میزان سرمایه و دغدغه است که میزان و سطوح مختلف امنیت و حریم خصوصی را مشخص می‌کند. این عدد هم برای افراد مختلف متفاوت است. مهم است که افراد حد ریسک خود را بدانند و نسبت به آن موارد امنیتی را رعایت کنند.
علوی با بیان اینکه کاربران ایرانی با کاربران سایر کشورها تفاوت‌های زیادی دارند، گفت: «اگر مردم کشورهای دیگر خیلی درگیر این مسائل نیستند، به این دلیل است که کشورشان تحت نظارت FATF است، درگیر تحریم نبوده و یا در جزیه قضایی نیست و در صورت کلاهبرداری می‌توانند خسارت بگیرند. به‌دلیل ضعف در ارتباطات بین‌المللی، مردم باید به این نکته توجه کنند که کاربران ایرانی باید سوادشان در این حوزه را ارتقا دهند و با احتیاط بیشتری با پلتفرم‌های خارجی کار کنند.»
احتمال خطر هیچ‌گاه صفر نیست
«سهیل نیکزاد»، کارشناس حوزه ارز دیجیتال هم درباره امن‌ترین مکان برای نگهداری دارایی‌های دیجیتال با علوی هم‌نظر است. او با اشاره به اینکه بهترین روش محافظت از دارایی‌های رمزارزی نگهداری آن‌ها در کیف پول سخت‌افزاری است، گفت: «به‌صورت کلی، روش‌های آفلاین قابل اعتمادتر هستند. اما کارکردن با این ابزارها به آموزش نیاز دارد و این آموزش مستلزم دانش اولیه و یا زمان گذاشتن کاربر است. کاربر باید اطلاعات به‌روز داشته باشد و بداند از چه نرم‌افزارهایی استفاده کند. معمولاً این آموزش‌ها در اینترنت وجود دارند.»
البته نیکزاد معتقد است که استفاده از این کیف‌پول‌ها هیچ‌گاه احتمال خطر را به صفر نمی‌رساند. او درباره چالش‌های استفاده از این کیف‌پول‌ها توضیح داد: «از چالش‌هایی که در داشتن کیف‌پول وجود دارد این است که به هر دلیلی ممکن است افراد کیف‌پول سخت‌افزاری خود را از دست بدهند؛ مثلاً کیف‌پولشان بسوزد و یا آن را گم کنند. چالش دیگر این است که ممکن است به دلایلی اطلاعات بک‌آپ این کیف‌پول‌ها در اختیار افراد دیگری قرار بگیرد.»
نیکزاد همچنان باور دارد که استفاده از این کیف‌پول‌ها کم‌ریسک‌ترین راه است. او با اشاره به اینکه کم‌اثرترین جایی که تحریم‌ها می‌تواند روی آن کار کند کیف‌پول آفلاین سخت‌افزاری است، گفت: «اگر کاربر نحوه استفاده از این کیف‌پول‌ها را بلد باشد، اتفاقی برایش نمی‌افتد. کیف‌پول‌های آفلاین یک‌سری اپلیکیشن هستند که پسورد کیف‌پول هر شخص دست خودش است. کیف‌پول‌های سخت‌افزاری هم نوعی وسیله الکترونیکی هستند. در صورت استفاده از این کیف‌پول‌ها، تحریم‌ها کمترین اثر را روی کاربران دارند. البته خطرات صفر نمی‌شوند و باید یک‌سری نکات درنظر گرفته شود. مثلاً برای استفاده و اتصال به اینترنت باید به فیلترشکن متصل شوید تا آی‌پی شما شناسایی نشود.»
نیکزاد تأکید می‌کند که در کیف‌پول‌های آفلاین و سخت‌افزاری، اگر آی‌پی مورد شناسایی قرار بگیرد، دو خطر کاربر را تهدید می‌کند؛ یکی اینکه نرم‌افزار دیگر آپدیت نمی‌شود، دوم اینکه آدرس کاربر تحریم می‌شود. در این صورت هم پول و دارایی کاربر سرجایش است اما قابل انتقال به مراکزی که به‌دلیل تحریم دارایی کاربر را نمی‌پذیرند، نیست.
او همچنین درباره انواع رمزارز توضیح داد: «رمزارزها دو دسته هستند. یکی آن‌هایی که کاملاً خودمختارند. دسته دیگر آن‌هایی که نیمه‌خودمختارند. دارنده دارایی‌هایی که کاملاً خودمختارند (مثل بیت‌کوین، اتریوم و ترون و…) هر کاری دلش بخواهد، می‌تواند انجام دهد و تنها نیاز کسب مهارت دارد. اما ارزهایی مانند تتر نیمه‌خودمختار هستند؛ یعنی صادرکننده آن می‌تواند به هر دلیلی پول شما را مسدود کند. اگر کاربر دارایی‌های ریسکی مثل تتر نگهداری کند ممکن است شناسایی شده و دارایی بلوکه شود.»
نگهداری ارز دیجیتال و انجام معاملات توسط آن اگرچه روزبه‌روز در زمینه‌های مختلف درحال افزایش است، اما همچنان چالش‌های و ریسک‌های مختص به خودش را دارد. ضمن اینکه ما در کشورمان با مشکلاتی مانند تحریم و اختلالات اینترنت مواجه هستیم و این باعث می‌شود که نتوانیم از تمام ظرفیت‌های جهان دیجیتال به‌صورت امن و مطمئن استفاده کنیم.
منبع: دیجیاتو
