مروری بر قانون خدمات دیجیتال (DSA)/ تنظیمگری واسطههای دیجیتال در اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا با انگیزه بهروزرسانی دستورالعمل تجارت الکترونیک و تدوین چارچوبی برای همگرایی تنظیمگری واسطههای دیجیتال در کشورهای عضو اتحادیه، قانون خدمات دیجیتال را در دستور کار قرار داد تا از کاربران و حقوق اساسی آنها در فضای آنلاین محافظت کند. این قانون در ۲۵ اوت ۲۰۲۳ بر ۱۹ واسطه دیجیتال (۱۷ پلتفرم آنلاین بسیار بزرگ و دو موتور جستجوی آنلاین بسیار بزرگ با حداقل ۴۵ میلیون کاربر فعال ماهانه) اِعمال شد و از ۱۷ فوریه ۲۰۲۴ به طور کامل برای سایر واسطههای دیجیتال اجرایی خواهد شد.
برخی از مهمترین مفاد DSA عبارتاند از:
امکان حذف محتوای غیرقانونی یا محصول ناایمن با دستور مقامات کشورهای عضو اتحادیه اروپا
امکان درخواست غرامت از سکوها توسط کاربران
لزوم آگاهی کاربران از منبع تأمین مالی تبلیغات و آگاهی از تبلیغیبودن محتوای تولیدشده توسط افراد تأثیرگذار
لزوم ایجاد پایگاه داده برای اعلام دلایل محدودیتهای اعمال شده بر محتوا و محصولات
ممنوعیت تبلیغات هدفمند مبتنی بر پروفایلسازی برای مخاطبان خردسال
مطابق با گزارش شفافیت سکوها؛ تیکتاک با بیش از ۱۸ میلیون حذف یا ایجاد محدودیت برای محتوا در صدر «تعداد تعدیل محتوا» و ایکس (توئیتر) بیشترین اقدام را نسبت به گزارش کاربران (92 درصد) داشته است.
مطابق با بیانیه دلیل سکوها؛ «نقض محدوده خدمات پلتفرم»، «گفتار غیرقانونی یا مضر» و «محصولات ناایمن و یا غیرقانونی» از پرتکرارترین دلایل ایجاد محدودیت بر محتواها یا حسابهای کاربری بوده است.
این یادداشت به بررسی موارد زیر پرداخته است:
چرایی و چگونگی تصویب DSA
اقدامات DSA در راستای مقابله با محتوای غیرقانونی و کالاهای ناایمن
اقدامات DSA جهت تنظیمگری تبلیغات آنلاین
فرایند نظارت بر تطبیق واسطههای دیجیتال با الزامات DSA و اِعمال مجازات
بررسی بیانیه دلیل سکوها
بررسی گزارش شفافیت سکوها
فاییل ۱: مروری بر گزارش شفافیت و بیانیه دلیل سکوهای مشمول DSA
فایل ۲: مروری بر قانون خدمات دیجیتال (DSA) اتحادیه اروپا
یادداشت: سعید رحیمی، علی زرودی